Aynanın Karşısında Kendinizi Eleştirmekten Nasıl Vazgeçersiniz?
Hayat akıp giderken, aynalar doğal güzelliğimizi ve yaşamın farklı evrelerinde yaşlanışımızı bizlere gösterir. Bir bakış ve mutluluk durumunu olduğu kadar, kusurlarımızı ve eksikliklerimizi de ortaya çıkarabilirler. Aynalar en iyi dostlarımız ya da en büyük düşmanlarımız olabilirler. Ama her halükârda gerçek benliğimizin yalnızca bir kısmını yansıtabilirler. Kendini kabullenme yoluna çıkarak fazla eleştirel olmayı bırakmayı öğrenmek, kendimizi tanıyabilmek ve daha keyifli hissetmek için gereklidir. Gelin bunu nasıl yapacağınızdan bahsedelim!
1. Bütünlüğünüzü yeniden keşfedin
Kendinizi ne kadar iyi tanıyorsunuz? Öz farkındalık her gün pratik yapmayı gerektiren bir yetenek olduğu için bu soru zaman zaman yorucu olabilir. Psikologlar Shelley Duval ve Robert Wicklund1 öz farkındalığı "kendinize ve eylemlerinizin, düşüncelerinizin veya duygularınızın iç standartlarınızla ne kadar uyumlu olduğuna odaklanma becerisi" olarak tanımlar. Bu bağlamda, kendinize objektif olarak bakmaya çalışmak, kendinize karşı çok sert davranmayı bırakmanın temel anahtarları olarak hem öz farkındalığı hem de öz algıyı içerir.
Öz farkındalığı geliştirme noktasında eğlenceli ve ilham verici bir egzersiz olarak Joseph Luft ve Harry Ingham tarafından oluşturulan ve oldukça iyi bilinen bir model olan Johari Penceresi'ne2 göz atabilirsiniz. Bu pencere, bir kişinin hayatının dört yönüne denk gelen dört kareden oluşur: açık benlik, kör benlik, gizli benlik ve bilinmeyen benlik. Bu araç, kendinizle ilgili daha doğru bir resim oluşturmanıza yardımcı olarak daha geniş bir perspektiften düşünmenizi kolaylaştırır. Sadece kendi görüşünüzü değil, başkalarının sizi nasıl gördüğünü de düşünerek bütünlüğünüzü yeniden keşfedebilmenizi amaçlar. Nihayetinde, kendinizi kabullenmeyi ve kendi bedeninizde daha rahat hissetmeyi öğrenirsiniz.
2. Kendini kabullenmeyi benimseyin
Denge, derin bir uyum hissi ve yaşamın güzelliğidir; her gün yeniden üretilen bir meydan okumadır. Ama bunu ancak temel kaygılarımızı ve bizi gerçekten neyin etkilediğini belirleyerek başarabiliriz3. Bu aynı zamanda öz kabul ve öz saygı arayışında çıktığımız kişisel yolculuğun da bir parçasıdır. Chopra Global'de3 yayınlanan bir makalede, duygusal ve zihinsel esenliği geliştirmenin önemini kavradığımızda, başarısızlıkları ve kusurları bir noksanlık olarak değil, büyüme perspektifinde bir vesile olarak görmenin kolaylaşacağı belirtilmektedir. "Aynanızı temizlemeye başlamanın en iyi yolu, kendinizi içten dışa doğru anlamak ve takdir etmek için zaman ayırmaktır." Makale ayrıca, pozitif olumlamalar ve görselleştirme ile iyi olma halini artırmak için bazı ipuçları da önermekte.
Bir başka yol da konfor alanınızdan çıkmak ve kendinizi risk almaya ya da kısa vadeli hedefleri gerçekleştirmeye teşvik etmektir. Her halükârda önemli olan, kusurları engel olarak görmekten vazgeçmektir. Bu çok önemli. Zira bunu yapmaya başladıktan sonra aynada kendinize bir daha baktığınızda; bu kusurların nasıl düzelebileceğini de fark etmeye başlarsınız. Chopra'nın da dediği gibi, "aynamda bazı çizikler ve birkaç çatlak var. Ama bu benim görüntümü kusurlu yapmaz."
3. En büyük şifa olarak gerçekleşmeyi keşfedin
Nerede olursanız olun ya da nasıl yaşarsanız yaşayın, kendini gerçekleştirme en büyük şifa yollarından biridir4. Tıpkı denge gibi, gerçekleşme de her gün yarattığınız bir olgudur. Dolayısıyla bisikletinizde pedal çevirmeye devam edin.
Baumann ve Ruch tarafından yapılan bir çalışmaya5 göre kendini gerçekleştirme, "kişinin kendisine, hayatına ve etkisine yönelik bütünlük, uyum ve değer hissidir." Birçok insan için kendini gerçekleştirme, yaşamdaki temel misyonlardan biridir. Kendinizi gerçekleştirilmiş hissettiğinizde, yaratıcılık ve huzur hissiyle ilerlerken hiçbir şey imkansız değildir. Aynı anda tutkunuzu geliştirir, uyumu artırır ve tam anlamıyla güçlenirsiniz. Bu yüzden, zihninizi açın ve gerçekten istediğiniz ve hak ettiğiniz şey için kendinizi zorlayın.
4. Elinizden geldiğince kendinizi şımartın
Kendinize nezaket göstermek ve özeleştiriyi olumlu düşüncelere dönüştürmek, öz-şefkati geliştirerek kendinizi daha az baskı altında ve daha rahat hissetmenizi sağlayabilir. Medical News Today6 tarafından da belirtildiği gibi, öz-şefkat sıkıntı zamanlarında dayanıklılığı artırarak insanların travma veya başarısızlıkla çok daha iyi bir şekilde yüzleşmesini sağlar.
Kendini sevme duygusunu geliştirmenin bazı yolları arasında kendinizi şımartmak veya kaliteli zaman geçirmek sayılabilir. Mesela doğada yürüyüş yapmaya ya da kuş gözlemciliğine ne dersiniz? Hayal gücünüzü harekete geçirin ve farkındalık aktiviteleri, yoga ve hatta uzun zamandır vakit ayıramadığınız hobilerinizi düşünün. Gönüllülük yapmak, farklı insanlarla birlikte bir kursa katılmak ve hatta daha iyi uyumak gibi uğraşlar da bedeniniz ve zihninize memnuniyet verecektir. The Power of Fun: How to Feel Alive Again (Eğlencenin Gücü: Yeniden Canlı Hissetmek İçin)7 adlı kitabın yazarı Catherine Price kelimenin tam anlamıyla eğlenebileceğiniz yeni şeyler denemenizi öneriyor. Buna da "özeleştiri ve yargılamadan uzak, tamamen mevcut ve meşgul olma hissi" anlamına gelen Gerçek Eğlence diyor. Yaptığımız işin sonucunu önemsemeden kendimizi o işe kaptırmanın heyecanından bahsediyor. "Bu, kendini koyuvermekten gelen bir mutluluktur."
5. Uyum içinde parlayın
Bu ipuçlarının bir kısmını ya da tamamını uyguladığınızda, belki hemen, belki de daha uzun bir süre sonra kendinizi çok daha mutlu, huzurlu ve stresten kurtulmuş hissedeceksiniz. Ayrıca, yolda kaldığınızda düşüncelerinizi aileniz veya arkadaşlarınızla paylaşarak yardım istemekten çekinmeyin. Ve unutmayın, aynanın karşısında ne kadar simetrik veya asimetrik görünürseniz görünün, kendinizi çok ciddiye almayın. Kendinizi rahat bırakın ve önceliği kendinize verin.
Referanslar
- Pamela Costakis, M.S.Ed. “How self-aware Am I? 25 October 2022. Article from Mc Cormick Center For Early Childhood Leadership. https://mccormick-assets.floodcdn.com/wp-content/uploads/2021/08/self-awareness-102522-2.pdf
- İnce, Fatma. (2020). Take a Look at Life from This Window: The Johari Window.
- Breanna Pereira, Mind-Body Health, Clean Your Mirror: Looking at Yourself and Accepting Who You See. 12 August 2020. Retrieved from Chopra Global https://chopra.com/
- Breanna Pereira, Mind-Body Health, Clean Your Mirror: Looking at Yourself and Accepting Who You See. 12 August 2020. Retrieved from Chopra Global https://chopra.com/
- Baumann, D., & Ruch, W. (2022). Measuring What Counts in Life: The Development and Initial Validation of the Fulfilled Life Scale (FLS). Frontiers in Psychology, 12, 795931. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.795931
- Ana Sandoui. Why self-love is important and how to cultivate it. 23 March 2018. Article retrieved from Medical News Today https://www.medicalnewstoday.com/articles/321309
- Catherine Price, The power of fun: How to feel alive again. The Dial Press New York, 2021.